EQUUS

I.

EQUUS

cum robore, rum celeritate, commendatur, unde adeo multiplex eius in vita usus. Celeritatis inprimis magnum argumentum est, quod intra 24. horas, secundum Arabes, iter expediunt centenorum millium, ut est apud Ludov. Romanum Navigat. l. 14. Ac apud Vopisc. in Probo, per dies octo vel decem ita continuasse legas. Interim equa mari pernicior. Unde Horat. l. 2. Carm. Od. 16. habet, sub calcem.

---- Tibi tollit hinnitum

Apta quadrigis Equa.

Vide quoqueve Virg. Georg. l. 3. ibique Servium. Adde, quod urinam cursu non impedito reddunt, quae causa quod Scythae per bella feminis uti maluêre, Plin. l. 8. c. 42. Imo eiusdem est. l. 10. c. 63. Vicisse Olympia praegnantem Echecratidis. Et Herod. l. 6. de equabus Cimonis, tres Olympiacas victorias reportasse et proin e regione eius sepulchri fuisse tumulatas; qui honor equabus ante Evagorae Laconis quidem, sed equis tum nondum obtigerit etc. Vide Gerh. Ioh. Voss. de orig. et progr. Idolol. l. 3. c. 63. Sed et in sacris Equorum usus non infrequens fuit. Namqueve Soli a Persis Equum immolari consuevisse, praeter Herod. et Trogum, testis etiam Xenoph. Cyro-paed. l. 8. Imo et Ovid. Fast. l. 1. v. 390.

Placat Equo Persis radiis Hyperiona cinctum,

Ne detur celeri victima tarda Deo.

Ubi et causam illius sacrificii addit. Ac similiter ex Philostrato de vita Apoll. l. 1. videmus, quia Sol candidus sit, eo album solitum ei fuisse equum sacrificari. Massagetas etiam id animal mactasse Soli, ait Herod. l. 1. Armenios item, Xenoph Α᾿ναβάσ. l. 4. De Spartanis idem narrat Pausan. in Laconicis: de Aethiopibus, Heliodor. l. 10. Quâ eâdem superstitione imbutos Iudaeae Reges, Soli currus et equos dicasse, quod tandema Iosia abolitum, legimus 2. Regum c. 23. v. 11. Fuêre autem Reges illi Manasse et Amon, qui equos Soli dedêrunt seu consecrarunt, h. e. seposuêrunt vel mactandos, vel, ut Hebraei sentiunt, mane cum pompa deducendos, versus orientem Solem. His sive alendis sive exercendis, destinatum locum definit scriptura, ab ingressu domus Dei ad domum Nathan-Melechi Eunuchi, quae erat in Parvarim, loc. cit. qui locus Templo vicinus fuit, sic ut ab eo ad Templi fores nihil fuerit, praeter equorum stationem, Vide Sam. Bochart Hierozoici Part. prior. l. 2. c. 10. Sed et apud Romanos, publicis sacris Equum immolatum legimus, apud Plin. l. 28. c. 9. Flamini sacrorum equum tangere non licet, cum Romae publicis sacris equus etiam immoletur. Quo facit quod et Ducum inferiis mactatos legimus prisco recentioriqueve aevo, de quo more vide

Higin. c. 273. et C. Barth. Advers. l. 14. c. 19. et Animadv. ad Stat. Thcb. l. 12. v. 68.

---- Erenatosqueve pater, solatia, fortes

Bellorum, mactabat Equos.

Alias equus singularis Lucifero, biga Lunae, quadriga Soli, sacri etc. Porro in cibum nonnullis gentibus hoc animal placuit, Plin. l. 18. c. 10. Sarmatarum quoque gentes hac maxime pulte aluntur, et crudâ etiam frainâ equino lacte vel sanguine e cruris venis admisto. Unde Mart. l. spect. Epigr. 3. cuius epigraphe ad Caesarem.

Venit et epoto Sarmata pastus equo,

Quis autem primus equo vehi invenerit, supra dictum, ubi alia quae dam huc pertinentia. Plin. l. 34. c. 17. Deinde argentum incoquere simili modo coepêre equorum maxime ornamentis, iumentorumque iugis, in Alexia opp. Ornamenta equorum eburnea maluêre Britanni, Strab. l. 4. In Conssialibus olim apud Romanos coronati, utpote sacri Neptuno; ut et qui sacra vehebant: in Triumphis laureati fuêre, Mart. l. 7. Epigr. 7. cuius epigraphe de reditu Domitiano.

Festa coronatus ludet convicia Miles,

Inter laurigeros cum comes ibit Equos.

Alias Imperatorum, Consulum, Regum, Principum vett. phalerati, de quibus vide Iul. Caesaris Bulengeri Collectanea de Imp. l. 3. c. 19. et infra in voce Phalera. Quis vero iunxerit primum, et quomodo olim ad currum iungi consueverint, diximus alibi. In Circensibus inprimis celebris eorum usus, quibus et nomina indita, urbium, insularum, montium, item a colore, aliisqueve rebus: ut inprimis videre est in vet. Inscr. Aquis Sextiis hodiequie exstante, in qua plurimorum equorum Circensium nomina, cum numero victoriarum, et patria. Initium sic habet,

II. PRAEMISIT ET C. T.

OCCUPAVIT ET CIT. CCCV.

INTROIUGIS VICIT.

SANIPPO CINIS. X. HILARO AF. I.

AEGYPTO PE. I. MACUL. AF. I. etc.

reliqua vide apud Iac. Spon. Itin. Part. 3. p. 23. et 24. ut et hîc passim, in vocibus Incitatus, Panchates, Passerinus, Pegasus, Pelorus, Pertinax, Pholoe. Phosphorus, Pompeianus, Thoe. Volucer. Quod etiam de Heroum Deorumqueve equis, apud antiquissimos Poetas, iam legimus. Insuper signa iis inurete, duas praecipue literas Sigma et Cappa apud Graecos, tralatitium. Vide hic in vocibus, Bucephali, Coppatiae, Samphorae. Iidem hordeo equos pascebant, unde κριθῶντο πῶλον dixêre; quemadmodum similiter apud vett. Romanos, qui avenam non serebant, hordeum iis dabatur, uti docet Salmas. ad Solin. p. 387. Obinsignes porro tot dotes ususqueve tam varios, princeps apud Vett. praemium Equus habitus est. Sil. Ital. Punic. Bell. l. 16. v. 447.

Primus Equorum volucrem, Massyli munera Regis,

Haud spernenda tulit.

Qua de re vide C. Barth. ad Stat. Theb. l. 6. v. 644.

Arcas Equum dono, clypeum gerit improbus Idas:

In specie de Luciferiac Hesperi equis, ad Stat. eundem, ubi Hesperum Nocturnum vocat, ita Lutatius: Lucifer et mane oritur et vesperi; sed equo mutato. Poetae autem quadrigas dant Soli, bigas Lunae, equos singulis sideribus. A' qua Equi muratione vocatur, Desultor, sacratique illi sunt desultatorii Equi, de quibus vide Cassiod. Var. l. 3. Eorundem meminit Isid. Origin. l. 18. c. 36. Quadrigas Soli, bigas Lunae, et trigas Inferis, seiugas Iovi, desultores Lucifero et Hespero consecrarunt. Nempe quia Lucifer de equo in equum desilire crederetur. Eorum unus albus, quo Lucifer vectus apud Ovid. Antor. l. 2. Eleg. 11. v. ultimo.

Lucifer admisso tempora portet Equo.

At Hesperi equus furvus, ut indicat Ovid. idem l. 2. Fast. v. 314.

Hesperus et fusco roscidus ibat Equo.

Vide denuo Voss. l. 2. c. 31. Nec omittendus Darii Persarum Regis mos, qui in sigillo sculprum habuit Equum, δι ὅν χρεμετίσαντα ἐβασίλευσε, per quem hinnientem Rex factus fuit, ut notat Thucydidis Scholiastes; Historiam vide apud Iustin. l. 1. c. 10. Darii equus cognito loco ex desiderio feminae hinnitum statim edidit. Plura vero de Equis, inprimis de eorum subnervatione, cuius mentio Ios. c. 11. v. 6. et 9. 2. Sam. c. 8. v. 4. 1. Paralip. c. 18. v. 4. de splenis abscissione et plantae pedis excavatione quibus duobus mediis expeditionres eos ad cursum fieri, ait Chaldaeus Pataphrastes Esth. c. 8. v. 10. apud Bochart. ubi supra passim, praecipue. c. 11. De equis potro ἀεθλοφόροις, item bellatoribus, et terriculamenta hisce addendi more; de equis Heroum, ferarum spoliis insigniri solitis, Car. Paschal. Corom. l. 6. c. 15. l. 9. c. 25. et l. 10. c. 18. de ratione equos ad currum iungendi, supra ad Currum. Addam hoc unum, in Zacharia Propheta sex Equorum colores memorari, rufum, album, nigrum, flavum aut gilvum, scutulatum, spadicem aut phoeniceum. Inter quos in pretio maxime albus est: Sed cum albedo equorum duplex sit, alia pallori proprior, alia candens et perfusa luce quâdam; ille color in equo deterrimus, hic probatissimus: ille proprie albus, hic candidus dictus, Serv. ad Virg. Cuiusmod candidis equis Camillus, et ante ipsum Romulus, ac post ipsum varii Duces at Impp. in triumphis, usi, vide de aug. Ovid. de Arte Amandi l. 1. v. 213.

Ergo erit illa dies, qua tu pulcherrime rerum

Quatuor in niveis aureus ibis Equis.

de Stilicone, Claudian. de aliis alios. Eodem candore delectati Principes, in sollennibus in urbes ingressibus: uti de Innocentio et Alexandro III. Pontificibus Rom. legimus apud Sugerium in Ludovico VI. et in Actis Alexandri A. C. 1177. de Carolo IV.

Lutetiam veniente, apud Continuatorem Nangii. Vide quoqueve Henr. Vales. ad Berengeri Imp. Panegyr. p. 205. Hinc magni muneris loco, Ticinensi Ep. conceisit Ioh. et Honorius III. ut album equum coopertum equitaret, in Ramis palmarum et secudâ Feria post Pascha, uti do cet Car. du Fresne in Gloss ex Bulla uttiusqueve Pontificis, aliisqueve Auctoribus hanc in rem laudatis. Vide quoqueve Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 29. et supra, in ubi de colore hoc infra in voce Liardus; ut et Barth. ad Stat. passim. apud Romanos Equisones, uti vocat Apuleius l. 7. Met. armenta equilia curabant: quos equorum Magistros appellat idem l. 8. Agasones, Graece λ῾πποκόμους, seu Custodes equorum, qui et Equitii et Gregarii dicti, cum equorum grex dicatur equitium, in Epit. antiq. Iuris civ. etc. Vide Laur. Pignor. Comm. de Servis: medio aevo Parafrenarii, quod vide ut et infra, Heracium, Paledrus, Tarexippus ac ubi de deriv. et compositis ex Graeco λ῾ππος. In Equis effigiandis Calanus coeteris statuariis, Plin. praefertur. Ovidioqueve Vide infra ubi de vett. Statuaria. De subnervatione equorum, videbimus aliquid in vode Suffragariis.

Equorum varia apud Scriptores genera ac epitheta.

Equi ἀγωνιςταὶ, ἀεθλοφόροι. Vide supra Currus Olympici. Equi Albi, Vide supra. Equi appretiati, dicebantur equi militares vassallorum, qui ad Regum aut Principum sub. monitiones in castra proficiscebantur. Eorum enim priusquam ad bella, et proelia sese accingerent, equi aestimabantur, ut, si interficerentur, et perirent, pretium eorum Dominis ab Rege aut Principe restauraretur. Maximum vero equorum pretium erat 25. libr. licet pluris valerent, vide Car. du Fresne Gloss, Equus Armatus, praestationis species, in Charta 1306. Id. Equi Assyrii, in Scriptura celebres sunt; in quibus Prophetae laudant ungulus firmas, ut petra. impetum, qualem turbinis; volatum, ut aquilae properantis ad escam; Eosdem pardis conferunt, et lupis vesperae acutiores esse asserunt. Vide infra Nisai. Equi Asturcones, vide Asturcones. Equi Avertarii, ab averta, Gr. ὑπομαοσχάλῳ, ornamento laterali, pectori substricto, dicti, Vide infra in voce Parhippus. Equi Balnei Equitum, in Anglia Sella, et ephippiis scorteis, albo interstinctis, et cruce fronti praefixâ, instrui soliti leguntur apud Franc. Menenium Delic. Ord. Equestr. sub titulo Equites Balnei in Anglia. Equi Barbarici, vide supra. Equi Bellici, frementes fere describuntur Poetis: armorum strepitu, et fulgore non terrentur etc. Bochart. Equi Canonici militares, qui ex canone seu in canonem ad militares usus praestabantur, l. 3. Cod. Th de Equorum conlat. etc. Vide quae de equis in ca nonem seu in domum Galliae Regibus, ab omnibus, dari solitis, adnotavit Car. du Fresne Dissertat. 4. ad Ioinvillam. Equi Cappadoces seu ex Thogarma, omnium nobilissimi: quorum 1500. quotannis ex Cappadocibus tributi nomine exegêre olim Persae. Lex Theodosii gregem Dominicum vocat, quia Caesarem usibus servabantur, nec eos factionibus dividere licebat, nisi Impp. permissu. quocirca Eutropio crimini datum, quod Cos. cum esset. βοοκήμασιν ἀπεχρήσατο, animalibus praeter fas u sus esset etc. Bochart. ubi supra. c. 9. Equi Cataphracti, Cooperti, vide hîc infra Vestiti. Equi Colatorii, vide supra in hac voce. Equi Coppatiae, quibusdam dicti, quia terram ungulâ κόπτουσι, pulsant; mel. qui literam coppa femori impressam habent. Schol. Aristoph. in Nub. Bochart. c. 8. Equi Curatoricii, in l. 29. Cod. Theod. de ann. et tribut. ii forte, quibus Curatores in provinciis ad peragenda negotia utebantur, quique iis subministrabantur a provincialibus. Equi Dacisic, apud Capitolin. in Maximinis/ Equi Desultorii, vide supra. Equi Derruncati, in Concil. Chalcutensi A. C. 787. c. 19. Equi Dextratii, vide supra. Equus Domitus, in LL. Malcolmi II. Scot. Regis. Equi Δρομικοὶ, vide supra Circense Ludi. Equi ἕλκοντες, trahentes, i. e. refractarii, Bochart. c. 9. Equi Feri, apud Capitolin. in Gardian. iidem cum Caballis Silvaticis, apud Paulum Diaconum Hist. Longob. l. 4. c. 4. Equi Flacci, apud Salmas. ad Treb. Pollion. in Gallienis. Equi Fluviales, quadrupedes, in Papremitana apud Aegyptios plaga culti, memorantur Herod. in Euterpe, ubi sic de hoc animali: Τετράπουν ἐςτι

δίχηλον. ὁπλαὶ βοὸς, σεμὸν, λοφνην` ἔχον ἵππου χαυλιόδοντας φαῖνον. οὐρην` ἵππου καὶ φωνην. μέγεθος ὅσον τε βοῦς ὸ μέγιςτος τὸ δέρμα δὲ αὐτοῦ οὕτω δή τι παχύ ἐςτὶ, ὥςτε αὒου γευομένου. ξυςτὰ πογειται ἀκάντια ἐξ ἀυτοῦ. Vide infra Hippopotamus. Equi Funales, vide Funales. Equi Guttonarii, vide in hac voce. Equi Heneti, prope Hadriam memorati Euripidi, apud Bochart. l. 11. c. 55. Equi Hermogeniani, l. 1. Cod. Th. de Grege Domin. olim in pretio; a quodam Hermogene, a quo distrahebantur, an curabantur, dicti. Equi Hunnisci, apud Salmas. ad Capitolin. Equi Iugales, vide infra. Equi Καλπαςτικοὶ, vide supra, in Calpare. Equi Laterales, vide infra Paranus. Equi Liardi, vide infra Liardus. Equi Nigri firmissimi, unde Graecis πηγοὶ: qui in Aethiopia frequentes, equitibus concolores, apud Bochart. ubi supra l. 11. c. 7. Equi Nisaei, i. e. in Nisa nati, nobilissimi, procerissimi, validissimi, velocissimi, formae peculiaris, flavi fere aut albi: quibus Assyrii ut plurimum usi. His similes in Armenia, et Patthia equi, ubi eorum gressus ad dominorum delicias arte molliri, vide eundem Bochart. c. 9. Nisaei vero in Media campi, meminêre Suid. et Eustath. ad Dionys. Equus October, vide infra Sacravenses. Equi Orynges, vide infra Orynges. Equi Palmati, vel Palmatii, equi

Cappadoces, a quodam Palmatio Cappadoce, qui Andavili opp. prope Tyanam habitabat, dicti, in Itin. Hierosolym. seu Burdigal. Equi Parthisci, Persisci, Phrygiscr, vide supra Equi Hunnisci. Equi Pomellati, Gallis hodie, qui olim Scutulati. Equi πομπικὰι, vide supra Circenses Ludi. Equus Publicus, vide infra Transvectio. Equi Sagmarii, qui Sagmas portant, apud Vopisc. in Aurelian. et Lamprid. in Heliogab. Equi samphorae, qui literam San femori impressam habebant, vide supra Equi Coppatiae. Equi Scurulati, vide Equi Pomellati. Equi Sellarii, qui sellas portant, vide Casaub. et Salmas. Ibid. Equi ad Stallum, in LL. Wisigothorum l. 8. §. 4. admissarii sunt. Gall. Estalons. Equi ex Thogarma, vide Equi Cappadoces. Equi threcisci, apud Salmas. ad Pollion. in Claud. Equi Tolutares, vide infra. Equi Trecenarii et Tricenarii, similiter. Equi Tremuli, itid. Equi Trepidantes, itidem. Equus Vestitus, apud Arnold. Lubec. l. 2. c. 4. idem cum palliato, apud Suger. in Ludov. Vi. phalerato, in Annal. Colmar. cooperto, apud Albert. Argentin. strato apud Anselm. Ep. Havelb. Dial. l. 3. c. 12. armato, de quo supra: bellicus nempe sagoqueve instructus: cuiusmodi equos in Nobilium funeribus offerri solitos, docet Car. du Fresne etc. Vide quoqueve supra Cahalli, et infra Heriperretus.

II.

EQUUS

qui postmodum Aries dictus est, in muralibus mar chmis Epei inventum ad Troiam, memoratur Plin. l. 7. c. 56. At inventum fuisse a Carthaginensibus, Septimius Florus ait, Vitruv. in opppugnatione Gadium, primitus adhibitum scribit l. 10. c. 18. ad quem l. Vide Barbarum; adde Hadr. Turneb. Advers. l. 8. c. 20. aliosqueve Auctores laudatos Dalechampio ad Plin. ut et supra in voce Aries.